تصحیح انتقادی مثنوی یوسف و زلیخای لطفعلی بیگ آذر بیگدلی به همراه شرح و تعلیقات

سرایش منظومه های عاشقانه ، همواره یکی از زمینه های مهم و مورد علاقه در ادب فارسی بوده است. در این میان نظامی گنجوی، شاعر قرن ششم ، همچون قله ای مرتفع در میان سایر قله ها قد برافراشته ، از این رو ، شاعران پس از وی همواره رویای منظومه سرایی به سیاق وی را در سر پرورده اند. از طرف دیگر ، از ویژگی های اساسی مکتب بازگشت ادبی، آفرینش ادبی به سیاق شاعران متقدم یعنی شاعران سبک خراسانی و عراقی است. به همین جهت ، لطفعلی بیگ ، آذر بیگدلی ، از ادیبان سرشناس سده ی دوازدهم ،که خود از بانیان مکتب بازگشت ادبی است ، لابد با انگیزه ی آفرینشی ادبی به سیاق متقدمین ، داستان یوسف و زلیخا را که پیش از وی بارها به رشته ی نظم درآمده، انتخاب می کند، تا آن را در قالب مثنوی روایت کند.آذر خود در دیباچه ی یوسف و زلیخا از نظامی ، امیر خسرو دهلوی و نیز جامی یاد می کند و مد نظر خود از شاعران متقدم را به وضوح بیان می کند.اما از آنجا که نظامی و دهلوی که هر دو از منظومه سرایان بنام هستند، داستان یوسف و زلیخا را به نظم نیاورده اند ، آذر به جامی که یوسف و زلیخای منظوم کم حجمی دارد ، اقتدا می کند و به تقلید از وی به بازگویی داستان یوسف و زلیخا می پردازد. وی در روایت خود از داستان یوسف و زلیخا به توصیفات دقیق و جزئی و نیز فضا سازی های موشکافانه روی آورده و از این طریق فضایی پویا و زنده به داستان می دهد. پژوهش حاضر به تصحیح متن این مثنوی از طریق مقابله ی چند نسخه ی موجود در کتابخانه ی دانشگاه تهران، کتابخانه ی انجمن آثار و مفاخر فرهنگی ،کتابخانه ی ملی و کتابخانه ی مجلس شورای اسلامی ، به طریق انتقادی می-پردازد و در ادامه ی کار، تعلیقات مورد نیاز را نیز به آن می افزاید، تا گنجینه ی شعر فارسی پربارتر از گذشته، رخ بنماید.